Yeni Başlayanlar İçin Blockchain Nedir?

1
1701
views
Bitcoin ve diğer kripto para birimlerine değinmeden önce “blockchain” terimini duymuş olabilirsiniz. Bu terim gerçek anlamıyla biraz soyut görünebilir. Ancak blockchain teknolojisi kripto para birimlerinin kritik bir öğesidir. Blockchain olmadan Bitcoin gibi dijital para birimleri oluşturmak mümkün olmazdı.

Blockchain Tarihi

Pentist: Sızma Testleri ve Bilgi Güvenliği Danışmanlık Hizmetleri

Blockchain, kripto paralarda kullanılmadan önce bilgisayar bilimlerinde, özellikle kriptografi ve veri yapıları alanında kavram olarak mütevazi bir başlangıç yapmışlardır.

Blockchain’in çok ilkel formu, Merkle ağacı olarak da bilinen hash ağacıydı. Bu veri yapısı 1979’da Ralph Merkle tarafından patentlenmiş ve bilgisayar sistemleri arasında veri, doğrulanarak ve işlenerek çalışılmıştır. P2P bilgisayar ağlarında, verilerin doğrulanması, aktarım sırasında hiçbir şeyin değiştirilmediğinden emin olmak açısından önemlidir. Ayrıca yanlış verilerin gönderilmemesine yardımcı olmuştur. Temel olarak paylaşılmakta olan verilerin bütünlüğünü korumak ve sürdürmek için kullanılmıştır.

 

1991 yılında, Merkle ağacı “güvenli bloklar zinciri” oluşturmak için kullanıldı, her biri bir öncekine bağlı bir dizi veri kaydı oluşturuldu. Bu zincirdeki en yeni kayıt tüm zincirin tarihini içeriyordu. Böylece temel olarak blok zinciri oluşturulması sağlanmıştır.

2008 yılında, Satoshi Nakamato dağıtılmış blok zincirini kavramsallaştırdı. Bu yapı güvenli bir veri alışverişi geçmişini içerecek, zaman damgası için eşler arası bir ağ kullanacak, her bir değişimi doğrulayacak ve merkezi bir otorite olmaksızın bağımsız olarak yönetilebilecekti. Bu Bitcoin’in omurgasına dönüştü ve böylece bugün bildiğimiz blockchain, kripto para kavramı doğdu.

 

Blockchain Nasıl Çalışır?

  1. Blockchain, tüm veri değişimlerinin bir kaydını tutar ve bu kayıt kripto para dünyasında bir “defter (ledger)” olarak adlandırılır ve her bir veri değişimi bir “işlemdir“. Doğrulanmış her işlem deftere ‘blok‘ olarak eklenir.
  2. Her bir işlemi doğrulamak için dağıtılmış bir sistem kullanır (P2P).
  3. İmzalandıktan ve doğrulandıktan sonra, yeni işlem blok zincirine eklenir ve değiştirilemez.

Blockchain kavramını daha iyi anlamak için ilk olarak “anahtar” kavramını bilmemiz gerekiyor. Bir kriptografik anahtar seti ile benzersiz bir kimlik elde edebilirsiz. Anahtarlar, Özel Anahtar (Private Key) ve Genel Anahtar (Public Key), size dijital bir imza vermek için birleştirilir. Genel anahtar, başkalarının sizi nasıl tanımlayabileceğidir. Özel anahtar ise genel anahtar ile kullanıldığında dijital kimlik adına farklı eylemleri dijital olarak imzalama ve yetkilendirme gücü verir.

 

Kripto para dünyasında, bu yapı sizin cüzdan adresinizi (genel anahtar) gösterir ve özel anahtarınız kripto para transferi, para çekme işlemleri ve diğer işlemleri yetkilendirmenize izin verir. Bu yüzden özel anahtarınızı güvende tutmak çok önemlidir. Özel anahtarınıza sahip olan herkes, genel anahtarıda kullanarak dijital varlıklarınızdan herhangi birine erişmek ve istediklerini yapmak için kullanabilir!

Her işlem gerçekleştiğinde, bu işlemi yetkilendiren kişi tarafından imzalanır. Örneğin, “Ali Ayşe’ye 0.4 BTC gönderiyor” gibi bir şey olabilir, bu gönderimde Ali’in genel ve özel anahtarı kullanılarak dijital imza ile imzalanacak ve Ayşe’nin cüzdan adresini (genel anahtar) de içiren bilgiyle gönderilecektir. Bu bilgi, Ali’nin Ayşe’ye 0.4 BTC’yi gönderdiği bilgisi, blok zincirinin defterine eklenir ve ayrıca bir zaman damgası ve benzersiz bir kimlik numarası içerir. Bu işlem gerçekleştiğinde P2P ağında yayınlanır.

Bu defterdeki her işlem aynı verilere sahip olacaktır: dijital imza, genel anahtar (public key), zaman damgası ve benzersiz bir ID. Her bir işlem birbirine bağlanır, bu nedenle defterdeki bir işlemi geri alırsanız, Veli’nin bir defada Ali’ye 0.8 BTC’yi gönderdiğini görebilirsiniz. Başka bir işleme geri dönerseniz, Hasan’ın daha önce başka bir zamanda Veli’ye 0.2 BTC’yi gönderdiğini görebilirsiniz.

 

Kripto paraların anonimliği, genel anahtarınızın rastgele bir sayı ve harf dizisinden oluşması sayesinde sağlanır. Bu nedenle, direk kendi adınızla oturum açamazsınız. Bir açık anahtar (public key) arkasındaki kişinin gerçek kimliğini size söylemez. Ayrıca, ücretsiz olarak istediğiniz kadar anahtar ve kripto para cüzdanı oluşturabilirsiniz. Ancak unutulmamalıdır ki harcama alışkanlıları ile kimlik tahmin edilebilir.

 

Niçin Merkezi Olmama(Decentralization) Önemlidir?

Blockchain meraklıları için, onun merkezi olmayan yönü hakkında pek çok şey duyarsınız. Bunu çekici kılan şey, blok zincirinin sansür, kurcalama veya yolsuzluğa karşı dayanıklı olduğundan kaynaklanmaktadır.

Eşler arası bir ağ (P2P) kullandığı için, defterin kopyaları birçok farklı yerde depolanır ve her birini izlemeyi başarmak (Bitcoin’in P2P ağında 35.000’den fazla düğüm olduğu tahmin edilir) ve onu yok etmek çok zordur. Bunun yanında, çok farklı bağımsız düğümler defterin izini tutuyor ve bunu güvenilmez bir şekilde değiştiriyor, çünkü diğer tüm düğümler bu işlemle aynı fikirde olmayacak ve onu defterlere ekleyemeyecektir.

Bu nedenle birçok insan niçin blockchain teknolojisinin paranın geleceği olduğuna inanıyor ve neden kripto para dışındaki sektörlerde bu sistemi kullanılıyor bize açık bir şekilde göstermektedir.

 

Olumsuz Yanları Nelerdir?

İnsan eliyle yapılmış her şeyde olduğu gibi bu sistemde de olumsuz yönler bulunmaktadır. Blockchain teknolojisi, özellikle teknik bilgisi olmayan bireyler tarafından öğrenilirken zorlamaktadır. Çünkü pekçok bilgisayar kavramı ve jargonu kişinin gözünü korkutabilir. Ancak, kripto paraların artan popülaritesi, blokchain kavramının öğrenme isteğini arttırmakta ve konuyu daha kolay anlaşılmasını sağlamak için çok daha fazla kaynak bulunmaktadır.

Kripto paraların aktarılması, ticareti ve satın alınması genellikle bir işlem ücreti gerektirir ve çoğunlukla anlık değildir. Her bir işlem yapılırken masraf çıkartmaktadır.

% 51 saldırısı” olarak adlandırılan bir kavram vardır. Bu kavrama göre, eğer bir sebepten dolayı eşler arası ağın % 51’i geçersiz bir işlemi onaylıyorsa, onaylanma sürecinin nasıl yapıldığının doğası gereği onaylanıp eklenebilir. Şu anda olması muhtemel değildir ancak gelecekte sömürü potansiyeli olan bir güvenlik kusurudur.

Sonuç olarak, günümüzde blockchain teknolojisini kullanan pekçok uygulama geliştiricisi, kullanıcısı ve meraklısı bulunmaktadır. Pekçok kişi teknolojinin gelişmesinden ve değişmesinden memnun. Bakalım bu yeni teknoloji hayatımızın başka hangi alanlarında karşımıza çıkmaya devam edecek.

 

 

Kaynaklar:

https://en.wikipedia.org/wiki/Blockchain
https://medium.com/mindorks/what-is-blockchain-simplest-introduction-to-the-blockchain-764a468e1575
https://www.cbinsights.com/research/what-is-blockchain-technology/

 

 

Pentist: Sızma Testleri ve Bilgi Güvenliği Danışmanlık Hizmetleri

1 YORUM

  1. Blockchain nerelerde kullanılabileceğiyle ilgili örneklerden oluşan bir yazı ile devam ederseniz sevinirim.
    Güzel açıklamışsınız elinize sağlık ???

CEVAP VER

Yorumunuzu giriniz
İsminizi giriniz

Bu site, istenmeyenleri azaltmak için Akismet kullanıyor. Yorum verilerinizin nasıl işlendiği hakkında daha fazla bilgi edinin.